Wat betekent een stem op GroenLinks-PvdA voor de BOR?

In de media wordt veel gesproken over het idee dat een stem op GroenLinks-PvdA kan betekenen dat bedrijven tot wel 75% à 80% belasting moeten betalen. Deze blog gaat daar dieper op in. Het draait hierbij om de Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR).

Wat is de BOR?

De Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) is een fiscale regeling die bedoeld is om de overdracht van een familiebedrijf (bij schenking of overlijden) fiscaal vriendelijk te laten verlopen. De regeling biedt:

• Een volledige vrijstelling van schenk- en erfbelasting tot een bepaald bedrag.
• Een gedeeltelijke vrijstelling voor het meerdere.

In 2025 geldt:

• Tot €1.500.000 is volledig vrijgesteld.
• Het meerdere is voor 75% vrijgesteld (was 83% in 2024).

Wat betekent dat concreet?

Stel: een familiebedrijf is €3.000.000 waard en wordt overgedragen via schenking of overlijden.

In 2024:

• Eerste €1.205.871 → 100% vrijgesteld → geen belasting.
• Resterende €1.794.129 → 83% vrijgesteld → 17% belast.

Belastbare waarde:
17% van €1.794.129 = €305.002
Belasting (20%) = €61.000

In 2025:

• Vrijstelling op het meerdere is verlaagd naar 75%.
• 25% van het meerdere wordt belast.

Belastbare waarde:
25% van €1.794.129 = €448.532
Belasting (20%) = €89.706

Conclusie:

Door de verlaging van de vrijstelling stijgt de belastingdruk met bijna €29.000.

Waarom wil PvdA-GroenLinks de BOR veranderen?

Volgens PvdA-GroenLinks is de BOR:

• Oneerlijk, omdat deze vooral vermogende families bevoordeelt.
• Te ruim, en wijkt af van het oorspronkelijke doel.
• Kwetsbaar voor misbruik, zoals via “baby-BV’s”.

Ze willen terug naar een eerlijker belastingstelsel, waarin ook bij bedrijfsopvolging meer belasting wordt betaald.

Waar komt die “80% belasting” vandaan?

Zonder BOR kan de gecombineerde belastingdruk (erfbelasting + inkomstenbelasting) oplopen tot 80% van de bedrijfswaarde.

Voorbeeld:

Bedrijfswaarde: €10 miljoen

Met BOR:

• Eerste €1.5 miljoen: 100% vrijgesteld.
• Resterende €8.5 miljoen: 75% vrijgesteld → 25% belast.
• Effectieve belastingdruk: ± 5–10%

Zonder BOR:

• Volledige waarde belast tegen erfbelasting (20–40%) + inkomstenbelasting (tot 31%).
• Effectieve belastingdruk: tot 80% bij cumulatie.

Cumulatie betekent dat meerdere belastingen tegelijk worden geheven:

• Schenk- of erfbelasting
• Inkomstenbelasting (bij dividend of verkoop)
• Vennootschapsbelasting (bij vrijmaken van middelen)

Standpunt PvdA-GroenLinks

• BOR beperken tot echte bedrijfsopvolgingen
• Beleggingsvermogen uitsluiten
• Herverdeling van vermogen stimuleren
• Afschaffen van ondoelmatige belastingvoordelen

Wat wil GroenLinks-PvdA veranderen aan de BOR?

Concrete maatregelen:

1. Verlaging vrijstelling
   Tot €1.500.000 blijft 100% vrijgesteld.
   Voor het meerdere: 83% (2024) → 75% (2025) → mogelijk 70% of lager (2026).

2. Striktere bezitseis
   Alleen aandelen met minimaal 5% belang tellen mee.
   Baby-BV’s en gespreide belangen worden uitgesloten.

3. Beleggingsvermogen uitgesloten
   Verhuurd vastgoed telt niet meer mee.

4. Privégebruik beperkt
   Alleen het zakelijke deel van bedrijfsmiddelen telt mee.

5. Dienstbetrekkingseis vervalt
   Opvolger hoeft niet meer 3 jaar in dienst te zijn geweest.
   Wel minimumleeftijd van 21 jaar bij schenking.

Gevolgen voor ondernemers

Hogere belastingdruk

Zonder BOR kan de gecombineerde belastingdruk oplopen tot 60–80%.

Minder flexibiliteit bij opvolging

Structuren moeten worden aangepast om nog in aanmerking te komen.

Versnelde overdracht

Veel ondernemers overwegen overdracht vóór 2026.

Meer administratieve lasten

Strengere eisen maken de regeling complexer.

Voorbeeldsituatie: Overdracht zonder BOR

Bedrijfswaarde: €10 miljoen
Geen BOR van toepassing
Cumulatie van belastingen:

Scenario 1: Enkel erfbelasting

• 20% van €10 miljoen = €2 miljoen
• ➡ Totale belastingdruk: 20%

Scenario 2: Cumulatie

• Erfbelasting: €2 miljoen
• Inkomstenbelasting: 26,9% van €5 miljoen = €1.345.000
• Vennootschapsbelasting: 25% van €4 miljoen = €1 miljoen
• ➡ Totale belastingdruk: €4.345.000 = 43,45%
  

Bij aanvullende maatregelen: belastingdruk kan oplopen tot €7 à €8 miljoen → 70–80%

Probleem: Kapitaal zit in stenen

Veel familiebedrijven hebben hun vermogen in onroerend goed.
Bij overlijden is er vaak geen liquide geld om belasting te betalen.

BOR: Vrijstelling, maar niet volledig

• 100% vrijstelling tot €1.500.000
• 75% vrijstelling over het meerdere
• Verhuurd vastgoed valt buiten de regeling

Wat moet een erfgenaam doen?

1. Liquiditeit creëren

   • Verkoop van vastgoed
   • Hypotheek of lening
   • Dividenduitkering

2. Herstructureren vóór overdracht

   • Splitsing van beleggingsvermogen
   • Actieve exploitatie van vastgoed

3. Aangifte en beroep op BOR

   • Voldoen aan bezits- en voortzettingseis

4. Advies inwinnen

   • Schakel een fiscalist of notaris in

Voorbeeld:

• Pand van €2 miljoen wordt verhuurd
• Geen BOR → belasting over €2 miljoen = €400.000
• Geen liquide middelen? → verkoop, lening of dividend nodig

Gevolgen voor familiebedrijven

Volgens o.a. Nyenrode, Van Lanschot Kempen en BVNL:

• Familiebedrijven = 50% van werkgelegenheid en BNP
• Versobering BOR → liquiditeitsproblemen
• Erfgenamen moeten mogelijk bedrijfsmiddelen verkopen
• Continuïteit en opvolging komen in gevaar

Dreigt een uitvlucht naar het buitenland?

Ja, dat risico wordt expliciet benoemd:

• VVD en BBB: bedrijven worden gedwongen te verkopen of te verhuizen
• BVNL: “regelrechte aanval op familiebedrijven”
• FBNed: vastgoedontwikkeling neemt af, meer vastgoed in buitenlandse handen

Conclusie

Het versoberingsplan van GroenLinks-PvdA kan leiden tot:

• Kapitaalvernietiging
• Verlies van continuïteit
• Uitvlucht van familiebedrijven naar het buitenland

Voor familiebedrijven met veel vermogen in vastgoed en weinig liquide middelen is dit een ernstige bedreiging.